Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Paiolo
Imperata cylindrica
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Impérata cylindrique.
Descripcioun :Grando gramenouso que trachis dins la sablo en ribo de mar o de ribiero, s'atrobo souvènt coutrìo emé la cano-de-Ravenno. Li fueio soun longo e rede emé uno lingueto ciliado. Fai uno poulido paumo en formo d'espigo de 8 à 20 cm, e di proun sedouso. Douno de coulounìo bonodi si rizoumo pouderous.
Usanço :Counèissèn pas d'usanço particulié en Prouvènço. La meno roujo "Rubra", de Chino, es utilisado dins la couagulacioun dóu sang e contro d'ùni malautié.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperata
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mar
- Sablo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Imperata cylindrica (L.) Räusch., 1797